NCU News
Exact sciences
Fizycy z grantem
Międzynarodowe konsorcjum, w skład którego wchodzi grupa toruńskich fizyków kierowana przez prof. dr. hab. Daniela Lisaka, otrzymała grant badawczy z European Space Agency (ESA) pt. "Improved spectroscopy for satellite measurements of greenhouse gases".
W skład zwycięskiego konsorcjum wchodzą: German Aerospace Centre (DLR, Niemcy) – koordynator, Uniwersytet Mikołaja Kopernika (UMK, Polska), Laboratoire Interdisciplinaire de Physique/CNRS (LIPhy, Francja), Universität Bremen (IUP-UB , Niemcy), Universität Heidelberg (UHEI, Niemcy), A. Bigazzi (AB, Włochy).
Celem dwuletniego projektu jest ulepszenie referencyjnych danych fizycznych dla kluczowych cząsteczek atmosferycznych i w konsekwencji eliminacja systematycznych błędów pomiarów satelitarnych składu atmosfery. Pierwsza atmosferyczna misja programu Copernicus, Sentinel-5 Precursor, uruchomiona w 2017 r., zapewnia obserwacje z kosmosu wspierające monitorowanie jakości powietrza i klimatu. Spektrometr Sentinel-5 Precursor, TROPOMI, rozszerza pomiary instrumentu ESA ENVISAT SCIAMACHY i instrumentu Aura OMI (NASA), zapewniając wyższą jakość i rozdzielczość przestrzenną i jest prekursorem nadchodzących misji programu Copernicus: Sentinel-4 i Sentinel-5. Dokładność stężenia gazów śladowych i informacje o chmurach aerozoli pozyskane z pomiarów satelitarnych zależą w dużym stopniu od jakości danych spektroskopowych wykorzystywanych do analizy widm. Ograniczona dokładność istniejących spektroskopowych baz danych powoduje systematyczne błędy w pomiarach satelitarnych. Potrzebna jest lepsza wiedza na temat spektroskopii w zakresie długości fal bliskiej i średniej podczerwieni dla dwutlenku węgla, tlenu, pary wodnej i aerozoli chmurowych. Wyzwania naukowe dla obecnych pomiarów z Sentinel-5 Precursor (np. spójne informacje o chmurach z różnych obszarów widmowych, takich jak pasma A i B tlenu) i nadchodzące misje atmosferyczne Copernicus Sentinel (np. CO2M – pomiary dwutlenku węgla) wymagają nowych laboratoryjnych pomiarów spektroskopowych, analiz, i walidacji na rzeczywistych widmach atmosferycznych.
Prof. dr hab. Daniel Lisak - studia magisterskie i doktoranckie ukończył na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2003 roku obronił pracę doktorską pt. "Ciśnieniowe rozszerzenie linii kadmu 326.1 nm zaburzonej przez gazy molekularne". W ramach staży naukowych pracował m.in. w Universita di Napoli (Włochy), NIST (USA), AIST-NMIJ (Japonia), UPEC (Francja). Prof. Lisak pracuje na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, w Katedrze Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej. Jego zainteresowania naukowe związane są z fizyką atomową, molekularną i optyczną. Obejmują m.in. badania procesów zderzeniowych cząsteczek atmosferycznych i ich wpływu na kształty linii widmowych, rozwój nowych metod spektroskopii laserowej we wnękach optycznych i detekcji śladowych ilości materii, a także optycznych wzorców częstotliwości.
