Miasto jak na dłoni
Prof. dr hab. Roman Czaja z Wydziału Nauk Historycznych we współpracy z prof. dr. Wernerem Freitagiem uzyskał grant Narodowego Centrum Nauki w rozstrzygniętym właśnie konkursie BEETHOVEN CLASSIC 4. Celem ich projektu jest cyfrowa edycja map katastralnych trzech polskich i trzech niemieckich.
O finansowanie mogły ubiegać się polsko-niemieckie projekty badawcze w zakresie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce.
Projekt "Historyczne mapy pomiarowe i badania porównawcze nad funkcjonalnością i morfologią przestrzeni miejskiej. Standaryzacja - opracowanie cyfrowe - badania" będzie realizowany przez międzynarodowy, interdyscyplinarny zespół badaczy skupionych wokół Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Westfälische-Wilhelms-Universität, Institut für vergleichende Städtegeschichte (The Institute for the Comparative Urban History). Wartość projektu to 1 394 460 zł.
Osiedla miejskie są zjawiskiem globalnym. W 2008 roku, po raz pierwszy w historii ludzkości, więcej ludzi mieszkało w miastach i aglomeracjach miejskich niż we wszystkich ośrodkach wiejskich łącznie. Zrozumienie historycznych procesów rozwojowych, które ukształtowały miasta, jest warunkiem wstępnym zrównoważonej przyszłości, a tym samym pogłębionego zainteresowania historią i geografią. Mapy historyczne są jednym z głównych źródeł, które mogą być wykorzystane jako podstawa do badań nad dawnymi krajobrazami miejskimi. W swojej pracy badacze wykorzystają studia przypadków z Polski i Niemiec, dzięki czemu możliwym będzie stworzenie znormalizowanej metodologii mapowania cyfrowego, modelu badań porównawczych, a także znormalizowanych procesów publikacji cyfrowych danych badawczych. Wspólne korzenie, paralele w rozwoju miast, a także podobieństwa typologiczne i kompatybilny materiał źródłowy czynią z polskich i niemieckich miast idealny, ale zaniedbany obiekt dla takich porównań.
BEETHOVEN CLASSIC 4 opiera się na współpracy Narodowego Centrum Nauki z niemiecką agencją Deutsche Forschungsgemeinschaft, zgodnie z procedurą oceny wspólnej. Oznacza to, że agencje partnerskie przeprowadziły wspólnie proces oceny merytorycznej i wyboru projektów rekomendowanych do finansowania. W czwartej edycji konkursu piętnastu naukowców otrzymało ponad 10,2 mln zł na badania z zakresu nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce.
Prof. dr hab. Roman Czaja – historyk, mediewista, zajmuje się historią miast, zakonu krzyżackiego i jego państwa w Prusach oraz kartografią historyczną. Urodził się w 1960 r. w Wąbrzeźnie. Studia historyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika ukończył w 1983 r. W 1988/1989 jako doktorant studiował na Westfälische – Wilhelms – Universität w Münster. Pracę doktorską, napisaną pod kierunkiem prof. dr. hab. Antoniego Czacharowskiego, obronił w 1991 r. na Wydziale Humanistycznym UMK. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1999 r. na Wydziale Nauk Historycznych UMK. W 2010 r. otrzymał tytuł profesora. Stypendysta Alexander von Humboldt – Stiftung na Humboldt - Universität w latach 2000 - 2001. Laureat programu "Mistrz" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (w latach 2006-2009). Wydawca "Atlasu Historycznego Miast Polskich" oraz czasopisma "Ordnes Militares. Colloquia Torunensia Historica. Yearbook for the Study of the Military Orders". Autor ponad 240 rac naukowych: artykułów i książek, w tym "Miasta Pruskie a zakon krzyżacki" (1999 r.) i "Grupy rządzące w miastach nadbałtyckich w średniowieczu". W 2018 r. został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu w Debreczynie (Węgry). Obecnie kieruje Zakładem Historii Średniowiecza i Nauk Pomocniczych Historii w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK, jest też dyrektorem Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych, Teologicznych i Artystycznych. Jest członkiem Zarządu Towarzystwa Naukowego w Toruniu oraz pełni funkcję prezydenta (od 2016 r.) International Commission for the History of Towns oraz wiceprezydenta Internationale Historische Kommisssion zur Erforschung des Deutschen Ordens. Pełna sylwetka naukowa prof. Romana Czai