Nowy dom toruńskiej psychologii
10 sal dydaktycznych, 16 laboratoriów, pracownie komputerowe, czytelnia oraz umieszczona na dachu woliera do kognitywnych badań ptaków – tak prezentuje się siedziba Instytutu Psychologii UMK, uroczyście otwarta 7 maja.
Na potrzeby Instytutu Psychologii zaadaptowano budynek byłej Akademickiej Przychodni Lekarskiej przy ul. Gagarina 39, zaprojektowany przez Zenona Buczkowskiego i wybudowany w 1973 r. Modernizacja wraz z dostosowaniem obiektu do celów naukowych i dydaktycznych trwała od 2019 do 2021 r., a zrealizowano ją według projektu Macieja Kurasa. Całkowity koszt inwestycji – dokumentacji, przebudowy i wyposażenia – wyniósł blisko 16 mln 470 tys. zł i w pełni pokryty został ze środków Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Od medycyny do psychologii
W miejscu, gdzie w dawnej przychodni mieściło się półsanatorium, zaprojektowano pokoje dla pracowników naukowo-dydaktycznych, sekretariat instytutu, pokój konferencyjny wraz z pokojem socjalnym. Na parterze w dawnej części szpitalnej znalazła się kafeteria, czytelnia wraz z czytelnią testów psychologicznych oraz pokój samorządu studenckiego. W centralnej części w miejscu gabinetów lekarskich wybudowano 10 sal dydaktycznych różnej wielkości (w tym dwie aule) oraz ośrodek psychoterapii z niezależnym nowym wejściem od strony zachodniej. Na kondygnacji przyziemia w dawnej kuchni znajdują się pracownie komputerowe, a na dachu kuchni wybudowano laboratorium typu sky-lab, czyli wolierę do kognitywnych badań ptaków. Od strony zachodniej przyziemia w miejscu dawnych magazynów wybudowano 14 laboratoriów różnego zastosowania (łącznie jest ich 16). Od strony zaplecza (elewacja zachodnia) dobudowano oszkloną windę zewnętrzną, a cały budynek został przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Ze względów ekologicznych klimatyzację zamontowano wyłącznie w części laboratoryjnej oraz w największych salach wykładowych. Na dachu najwyższej kondygnacji zainstalowano 88 paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 40 kW. Zdemontowano chodniki w części zachodniej parku, przywracając mu naturalny charakter ze względu na bliskość korytarza migracyjnego zwierząt leśnych. W części południowej wybudowano taras przy kafeterii oraz zaprojektowano nowy układ chodników i oświetlenia parkowego. Od strony wschodniej w pobliżu wejścia wybudowano zadaszony parking na 50 rowerów.
Tradycja i nowoczesność
Modernizacja budynku została zrealizowana w systemie partycypacyjnym – na każdym etapie uwzględniano uwagi i potrzeby przyszłych użytkowników. – To miejsce jest niezwykłe, ponieważ mogliśmy je sobie zaplanować – mówi prof. dr hab. Maria Lewicka, dyrektor Instytutu Psychologii UMK. – To jest zupełnie nietypowa sytuacja na polskich uczelniach, kiedy pracownicy od samego początku uczestniczą w procesie projektowania miejsca, w którym będą później pracować.
Jak podkreślają toruńscy psychologowie, adaptacja budynku jest wzorcowym przykładem połączenia tradycji oraz nowoczesności, uwzględniającym zarówno ciągłość, jak i zmiany. - O tym, jak ważne jest, aby dokonywane zmiany miały charakter organiczny raczej niż radykalny, przekonują nie tylko prace humanistycznie zorientowanych architektów, ale i badania psychologiczne – zauważają naukowcy. - Ciągłość jest warunkiem i integralnym elementem tożsamości człowieka, a postrzegana ciągłość miejsc – warunkiem identyfikacji z nimi. Miejsca, które mają walory historyczne, sugerujące ciągłość, są przedmiotem silniejszych odniesień emocjonalnych i są preferowane w stosunku do zabudowy pozbawionej historii.
W obiekcie - oprócz Instytutu Psychologii mieści się Katedra Kognitywistyki (obie jednostki należą do Wydziału Filozofii i Nauk Społecznych). Swój uniwersytecki "dom" znalazło tu ok. 40 pracowników i 600 studentów trzech kierunków studiów.
Warto dodać, że modernizacja budynku została zgłoszona do konkursu Modernizacja Roku i Budowa XXI Wieku, gdzie o zwycięstwo rywalizuje w kategorii "Obiekty szkolnictwa i edukacji". Do 20 maja trwa głosowanie internautów, w którym można wesprzeć kandydaturę z UMK.