Dwie badaczki ze Stypendium Lanckorońskich
Dwa stypendia Fundacji Lanckorońskich trafiły w ręce badaczek z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Mgr Lidia Gerc i dr hab. Anna Tarnowska, prof. UMK otrzymały granty, które pozwolą im na kontynuowanie badań w Wiedniu.
Stypendia Fundacji Lanckorońskich przyznawane co roku przez Polską Akademię Umiejętności przeznaczone są na prowadzenie badań w Rzymie, Wiedniu, Londynie i innych ośrodkach naukowych Europy. Trafiają do uczonych prowadzących badania w ramach szeroko pojętych nauk humanistycznych, w szczególności reprezentujących archeologię śródziemnomorską, historię i historię sztuki, filologię klasyczną i historię filozofii. Stypendia corocznie rozdziela Komisja przy Polskiej Akademii Umiejętności, w skład której wchodzą dwaj członkowie PAU, sekretarz z ramienia PAU i przedstawiciele pięciu uniwersytetów (Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika).
W tegorocznym gronie laureatów i laureatek stypendium znalazła się mgr Lidia Gerc, pracowniczka Biblioteki Uniwersyteckiej i doktorantka w Szkole Doktorskiej Academia Copernicana. Uzyskane stypendium Fundacji Lanckorońskich pozwoli jej na uzupełnienie dalszych badań związanych m.in. ze znanymi artystami, takimi jak Artur Grottger i Jan Matejko. Stypendystka zwróciła uwagę, że wśród prac naukowych brakuje opracowań pokazujących, jak polscy artyści, obecni w środowisku artystycznym XIX-wiecznego Wiednia, byli odbierani przez tamtejszych krytyków. Opinie na temat ich twórczości były skrupulatnie odnotowywane przez lokalną prasę. Jak podkreśla mgr Gerc, takich badań dotąd nie przeprowadzono, mimo że publikacje te stanowią niezwykle źródło informacji nie tylko na temat recepcji artystów, ale też szczegółowych danych, m.in. kiedy, gdzie i co prezentowali polscy artyści wiedeńskiej publiczności. Podjęte prace badawcze mają na celu uzupełnić tę lukę w badaniach nad obecnością polskich artystów w Wiedniu.
Stypendium otrzymała także dr hab. Anna Tarnowska, prof. UMK. Prace, które będzie prowadzić w Wiedniu, są kontynuacją badań prowadzonych w stolicy Austrii w 2022 r. poświęconych swoistej "anatomii" procesów emancypacyjnych, czyli ewolucji obecności kobiet w przestrzeni publicznej w Niemczech i Austrii w latach 1818-1933/34. Badaczka identyfikuje protagonistów – aktorów politycznych dążących do eliminacji dyskryminacyjnych regulacji w prawie publicznym, oponentów takich działań i ich argumentacji nie tylko w doktrynie prawnej, ale również w przekazach o bardziej publicystycznym charakterze. Prof. Tarnowska bada materiały legislacyjne i odbiór społeczny podjętych przez ustawodawcę decyzji. Podczas przyszłorocznej kwerendy w Bibliotece Narodowej i wiedeńskich archiwach prof. Tarnowska będzie się przyglądać w szczególności początkom kobiet w zawodach prawniczych – otwarciu studiów uniwersyteckich, restrykcjom w aplikacji i asesurze, a także powołaniom pierwszych austriackich adwokatek, prokuratorek i sędzi.
Mgr Lidia Gerc – absolwentka konserwatorstwa na Wydziale Sztuk Pięknych. Po studiach podjęła pracę w Bibliotece Wydziału Sztuk Pięknych. W latach 2013-2018 pracowała w PAN Stacji Naukowej w Wiedniu, a obecnie pracuje na stanowisku starszego kustosza dyplomowanego w Gabinecie Zbiorów Graficznych Biblioteki Uniwersyteckiej UMK. Jest doktorantką Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej Academia Copernicana. Od kilku lat prowadzi badania nad obecnością polskich artystów w Wiedniu w XIX wieku w oparciu o wiedeńską prasę tego okresu. Badania prasoznawcze pozwoliły na powstanie publikacji na temat Henryka Sienkiewicza i Henryka Siemiradzkiego.
Dr hab. Anna Tarnowska, prof. UMK jest historyczką prawa, od lat związaną z Wydziałem Prawa i Administracji i Katedrą Historii Prawa Niemieckiego. Zajmuje się historią ustroju i prawa Polski i krajów niemieckiego obszaru językowego, historią administracji i historią konstytucjonalizmu. Współpracuje m.in. z Instytutem Maxa Plancka dla Historii i Teorii Prawa we Frankfurcie nad Menem, a także innymi instytucjami naukowymi Niemiec i Austrii. Uczestniczyła w realizacji grantu Europejskiej Rady Badań pt. "ReConFort – Reconsidering Constitutional Formation) na Uniwersytecie w Passau. Jest także kierownikiem grantów Narodowego Centrum Nauki.