Spitsbergen w trybie online
Badania zmian kriosfery północno-zachodniego Spitsbergenu przeprowadzą uczestnicy trwającej właśnie 53. wyprawy polarnej UMK. W tym roku po raz pierwszy będą mogli na miejscu korzystać z internetu.
Tegoroczne badania prowadzone przez naukowców z Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMK pozwolą m.in. określić tempo i dynamikę zmian lodowców, które stanowią współcześnie jeden z najważniejszych wskaźników zmian zachodzących w przyrodzie oraz ich wpływ na transformację pozostałych komponentów kriosfery. W tym celu kontynuowane będą m.in. badania bilansu masy lodowców. Naukowcy przeprowadzą niezbędny monitoring i modernizację sieci tyczek ablacyjnych na lodowcach Waldemara i Ireny. Wykonane zostaną systematyczne pomiary odpływu z Lodowca Waldemara.
Prowadzone będą też szczegółowe badania zmian linii brzegowej i jezior za pomocą bezzałogowych statków powietrznych UAV oraz właściwości fizyczno-chemicznych wód i jezior. Wspólnie z ekspertami z Tajwanu ekspedycja z UMK przeprowadzi badania hydrologiczne, geologiczne, sejsmologiczne i oceanologiczne.
Kierownik stacji polarnej UMK na Spitsbergenie dr hab. Ireneusz Sobota, prof. UMK z Katedry Hydrologii i Gospodarki Wodnej WNoZiGP wraz z naukowcami z Polski i Norwegii otrzymał finansowanie na projekt CRIOS Cryosphere Integrated Observatory Network on Svalbard.
Projekt skupia się głównie na budowie automatycznej sieci pomiarowej na lodowcach Svalbardu – tłumaczy prof. Sobota. - Po raz pierwszy w historii badań prowadzonych przez naukowców UMK na Spitsbergenie, kluczowym elementem sieci obserwatorium będzie przesyłanie danych w czasie rzeczywistym.
Ważnym elementem projektu jest wyposażenie stacji polarnej UMK w najnowocześniejsze technologicznie urządzenia monitorowania kriosfery w regionie (m.in. czujniki do pomiaru miąższości i gęstości pokrywy śnieżnej, zaawansowane mierniki właściwości śniegu, wysokorozdzielcza automatyczna stacja pogodowa). Rozmieszczenie baz i stanowisk obserwacji długoterminowych instytucji polskich i norweskich wzdłuż całego zachodniego wybrzeża Spitsbergenu da szansę na lepszą kwantyfikację obserwowanych zmian i ich głębsze zrozumienie.
Wyprawa Polarna UMK potrwa do 7 września 2023 r. Wezmą w niej udział dr hab. Ireneusz Sobota, prof. UMK, dr Katarzyna Greń, mgr Kamil Czarnecki, mgr Piotr Niedbała, Dominika Pawłowska, Filip Piotrowski oraz liczna grupa naukowców z Tajwanu z National Center University oraz National Taiwan University.
Dzięki wieloletnim staraniom prof. Soboty i Centrum Badań Polarnych UMK w bazie na Spitsbergenie został podłączony internet. 18 czerwca 2023 r., po raz pierwszy w historii, ze Stacji Polarnej UMK nawiązano internetową transmisję wideo.