Nauki ścisłe [2023-11-14]

Zmarł dr hab. Emanuel Walentynowicz

— Redakcja

9 listopada w Kanadzie zmarł dr hab. Emanuel Walentynowicz, fizyk doświadczalny, były pracownik Instytutu Fizyki. Miał 89 lat.

Emanuel Walentynowicz urodził się 16 kwietnia 1934 r. w Grodnie. W 1953 r. skończył Liceum Ogólnokształcące w Ostródzie, po czym rozpoczął studia z fizyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po studiach był zatrudniony w Pracowni Fotokatod Przemysłowego Instytutu Elektroniki w Toruniu, skąd w 1960 r. przeniósł się do Katedry Fizyki Doświadczalnej UMK. Tam, jako asystent, prowadził badania dotyczące mechanizmu procesów, które przy ogrzaniu wzbudzonego fosforu prowadzą do emisji światła. W szczególności badał rolę, jaką odgrywa stan metatrwały w tych zjawiskach. W 1966 r. uzyskał stopień doktora nauk fizycznych na podstawie pracy "Badania wzbudzonych światłem o dużym natężeniu organofosforów borowych", której promotorem był prof. Aleksander Jabłoński. W tym czasie przyczynił się znacznie do modernizacji Drugiej Pracowni Fizycznej.

Staż podoktorski odbył w latach 1968-1970 w grupie prof. L. Krausego w University of Windsor w Ontario, gdzie prowadził badania zjawisk przekazywania energii wzbudzenia w zderzeniach niesprężystych wzbudzonych atomów cezu z drobinami organicznymi.

Po powrocie do Torunia w 1974 r. habilitował się przed Radą Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UMK na podstawie rozprawy "Doświadczalne wyznaczanie przekrojów czynnych na zderzenia niesprężyste wzbudzonych atomów cezu z drobinami metodą fluorescencji uczulonej". Objął wówczas stanowisko kierownika Zakładu Spektroskopii Fazy Gazowej w Instytucie Fizyki UMK, w którym uruchomił zestaw aparaturowy do badań zderzeń atomowych. W kolejnych latach badania te stały się podstawą kilku prac magisterskich i doktorskich oraz jednej habilitacyjnej.

W 1977 r. rozpoczął pracę na Wydziale Fizyki Technicznej Politechniki Poznańskiej, gdzie prowadził badania dotyczące własności cienkich warstw półprzewodnikowych. Od 1980 r. przebywał w Kanadzie, najpierw na uniwersytecie w Windsor, a następnie w University of Toronto w grupie prof. Borisa Stoicheffa, gdzie brał udział w badaniach dotyczących zastosowań laserów w różnych gałęziach techniki. Jako wybitny ekspert w zakresie fizyki i techniki laserowej był później zatrudniony w kanadyjskim przemyśle papierniczym, w którym opatentował metodę właściwego modyfikowania i prowadzenia wiązki światła dużej mocy, emitowanej przez lasery CO2 w celu zaprzęgnięcia jej do perforacji  papieru. Po przejściu na emeryturę mieszkał w miejscowości Welland, Ontario, niedaleko Niagary.