Nauki ścisłe [2022-04-19]

Zmarł prof. Daniel Simson

— Redakcja

W wieku 80 lat zmarł prof. dr hab. Daniel Simson, wybitny matematyk, współtwórca toruńskiej szkoły algebry, wieloletni dyrektor Instytutu Matematyki i pierwszy dziekan Wydziału Matematyki i Informatyki UMK oraz laureat specjalnego wyróżnienia Convallaria Copernicana.

Prof. dr hab. Daniel Simson (urodzony 18 stycznia 1942 roku w Małym Zajączkowie niedaleko Grudziądza), profesor nauk matematycznych, od 1966 roku zatrudniony był na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu - kolejno na stanowiskach asystenta, adiunkta, docenta, profesora nadzwyczajnego, a od 1991 roku na stanowisku profesora zwyczajnego. W 1961 roku ukończył pięcioletnie Liceum Pedagogiczne w Kwidzynie. W latach 1961-1966 studiował matematykę na UMK w Toruniu. Stopień doktora uzyskał w roku 1970 na podstawie rozprawy napisanej pod kierunkiem prof. Stanisława Balcerzyka pt. "Stabilne funktory pochodne o współ­czynni­kach w spektrum kompleksów", a doktora habili­to­wanego w 1974 na podstawie rozprawy "Serwantność i wymiary homologiczne w lokalnie skończenie przed­stawia­lnych kategoriach Grothendiecka". Tytuł naukowy profesora otrzymał w 1987 roku.

Był autorem licznych ważnych publikacji naukowych i monografii, które wywarły głęboki wpływ na współczesną algebrę. Jego badania dotyczyły szeroko rozumianej algebry; początkowo algebry homologicznej, topologii algebraicznej, teorii kategorii, ogólnej teorii modułów nad pierścieniami nieprzemiennymi, algebr Hopfa, a następnie teorii reprezentacji algebr skończonego wymiaru i tzw. problemów macierzowych. W późniejszej fazie jego pracy naukowej pojawiły się nowatorskie wątki związane z matematyką dyskretną, teorią form kwadratowych, teorią grafów, geometrią, a także teoretycznymi podstawami informatyki. W ciągu swej kariery odbył wiele zagranicznych podróży naukowych, m.in. do Rosji, Brazylii, Meksyku, Niemiec, Argentyny, Włoch, USA, Kanady, Hiszpanii i Chin. W latach 1982-1983 przebywał w Japonii na stypendium Fundacji Japan Society for the Promotion of Science.

Był laureatem licznych prestiżowych nagród za osiągnięcia naukowe, m.in. Nagród Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za rozprawę habilitacyjną i za monografię naukową oraz Nagrody Głównej im. Stanisława Zaremby Polskiego Towarzystwa Matema­tycznego. Otrzymał także Medal im. Władysława Orlicza przyznawany przez matematyków poznańskich i został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1991 roku Senat UMK przyznał mu Medal za zasługi położone dla rozwoju Uczelni. W 2018 roku został natomiast uhonorowany specjalnym wyróżnieniem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – Convallaria Copernicana.

Prof. Daniel Simson w latach 1975-1987 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Matematyki na UMK, a w latach 1993-1999 był pierwszym dziekanem Wydziału Matematyki i Informatyki.

Aktywnie działał na rzecz nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce. Przez dwie kolejne kadencje w latach 1997-2003 był członkiem z wyboru Komitetu Badań Naukowych. W 1998 roku zorganizował Polskie Konsorcjum Narodowe "Mathematical Reviews", którym następnie kierował. Pełnił funkcję Prezesa Toruńskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Matematycznego w Toruniu, był członkiem Prezydium Komitetu Matematyki PAN, a także członkiem Rady Naukowej IM PAN w Warszawie, działał w Sekcji Ekspertów Matematyki Komitetu Badań Naukowych oraz pracował w zespole ekspertów MNiSW ds. nagród i wyróżnień. W 1994 roku był członkiem polskiej delegacji na Międzynarodowy Kongres Matematyków ICM-94 w Zurychu. Wchodził w skład komitetów redakcyjnych polskich czasopism matematycznych: "Fundamenta Informaticae", "Colloquium Mathematicum", "Wiadomości Matematyczne", a także zagranicznych "Algebra and Discrete Mathematics" (Ukraina), "International Journal of Mathematics and Mathematical Sciences" (USA), "Far East Journal of Mathematics" (Korea), "Scietific World Journal" (USA).

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w Toruniu 23 kwietnia 2022 r. o godz. 11.00 w Domu Pogrzebowym CCK
przy ul. Grudziądzkiej 192. O godz. 12.00 odbędzie się ceremonia pogrzebowa na Centralnym Cmentarzu Komunalnym.