Portal informacyjny
Życie kampusu
Nauka potrzebuje kobiet
Obchodzony 11 lutego Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce to znakomita okazja, by podkreślić, jak ważne jest pełne uczestnictwo kobiet w świecie naukowym.
Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce (International Day of Women and Girls in Science) jest świętem ustanowionym przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednocznych. W jego utworzenie zaangażowane były organizacje, które wspierają i doceniają udział kobiet i dziewcząt w tworzeniu naukowego świata oraz wspierają ich kształcenie na wszystkich szczeblach edukacji. Obchody od 10 lat organizowane są przez UNESCO oraz UN Woman – specjalnie utworzoną agendę ONZ do spraw kobiet.
Kobiety w nauce
Z raportu naukowego UNESCO, zawierającego rozdział poświęcony płci w nauce pt. To be Smart, the Digital Revolution will Need to be Inclusive (Jeśli ma być mądra, cyfrowa rewolucja musi być inkluzywna), wynika, że kobiety borykają się w życiu zawodowym z utrudnieniami, a nawet uprzedzeniami ze względu na płeć oraz są mniejszością na stanowiskach kierowniczych.
Z ostatnich danych systemu RAD-on (część Zintegrowanej Sieci Informacji o Nauce i Szkolnictwie Wyższym) wynika, że w Polsce studiuje ponad 708 tys. kobiet i blisko 500 tys. mężczyzn. Wśród nauczycieli akademickich jest ok. 48 tys. kobiet (i 52 tys. mężczyzn). Większość z nich ma stopień doktora (23,7 tys.), 12,3 tys. nie posiada stopnia lub tytułu naukowego, doktorami habilitowanymi jest 8,9 tys., a profesorami – ok. 2,7 tys. Dla porównania, wśród mężczyzn będących nauczycielami akademickimi jest w Polsce 22,8 tys. doktorów, 12,7 tys. doktorów habilitowanych, 9 tys. osób bez stopnia lub tytułu naukowego i 7,4 tys. profesorów.
Według danych zaledwie 10 proc. kobiet zajmujących się nauką piastuje jednocześnie najwyższe stanowiska na uczelni. Na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika statystyki wyglądają lepiej – kierują wydziałami, instytutami, kobiety stanowią także połowę zespołu prorektorskiego. I co należy podkreślić, wciąż pozostają aktywne naukowo.
Kobiety kobietom
Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce ma przypominać o ogromnym wkładzie kobiet w rozwój nauki i edukacji, a także o wyzwaniach w kwestiach równego dostępu do wiedzy. To także dobra okazja, by docenić ich pasję i determinację w osiąganiu naukowych celów.
Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce jest ważny! Zwraca uwagę na problemy, z jakimi spotykają się naukowczynie w trakcie swoich karier. Chciałabym, żeby nie było szklanych sufitów i żeby kobiety odważnie podążały za swoimi marzeniami. Sky is the limit! – mówi dr hab. Magdalena Barwiołek, prof. UMK, chemiczka, naukowo zajmująca się chemią koordynacyjną i materiałową, zwłaszcza związkami o właściwościach fluorescencyjnych. Dziś także prorektorka ds. kontaktów międzynarodowych. Lubi podróże, muzykę jazzową, teatr, jazdę na rolkach i wspinaczki górskie.
Z życzeniami do kobiecej społeczności UMK zwraca się także dr hab. Joanna Kucharzewska, prof. UMK, prorektorka ds. promocji i współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Konserwatorka zabytków architektury, autorka badań architektonicznych kamienic toruńskich, miłośniczka Przedmieścia Bydgoskiego. Prowadzi wykłady z architektury nowoczesnej i współczesnej, z niezmiennym entuzjazmem dla modernistycznego minimalizmu. Lubi spacery, słuchając dobrej muzyki, i spotkania w gronie przyjaciół przy grach planszowych.
Chciałabym, aby kobiety wzajemnie się wspierały i były postrzegane przez pryzmat kompetencji, a nie płci. Ważne, aby wierzyć w siebie. Nie zawsze jest łatwo, ale warto iść swoją drogą, zgodnie ze swoimi przekonaniami i wartościami – mówi prof. Kucharzewska.
Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce to tylko przypomnienie, że i dla nas – kobiet jest miejsce w nauce. Wspierajmy się, siła tkwi w nas i naszych pięknych umysłach – dodaje dr hab. Monika Wałachowska, prof. UMK, prorektorka ds. studenckich i kształcenia. Prawniczka, radczyni prawna, specjalistka prawa cywilnego, a zwłaszcza prawa odszkodowawczego, ubezpieczeniowego i medycznego, a także prawa prywatnego międzynarodowego i prawa autorskiego. Przerwy w pracy naukowej i działalności we władzach UMK poświęca podróżom, kryminałom, grom towarzyskim oraz filmom.
Pełnia nauki z kobietami
W swoim przesłaniu z okazji obchodów tegorocznego święta António Guterres, Sekretarz Generalny ONZ mówi: – Dziesięć lat temu uznano fundamentalną prawdę: udział kobiet jest niezbędny do budowania lepszego świata poprzez naukę i technologię. Mimo tego kobiety nadal stanowią zaledwie jedną trzecią światowej społeczności naukowej.
Zdaniem sekretarza to nadal mężczyźni dominują np. w dziedzinie nowych technologii, co – jak mówi – grozi "nową erą cyfrowego szowinizmu". António Guterres uważa, że wykluczając kobiety, ograniczamy zbiorową zdolność do rozwiązywania poważnych globalnych wyzwań; od zmian klimatycznych i bezpieczeństwa żywnościowego po zdrowie publiczne i transformację technologiczną. Jego zdaniem niezbędny jest m.in. rozwój programów stypendialnych i mentoringowych, staży, tworzenie miejsc pracy, które sprzyjają rozwojowi i awansowi kobiet oraz promowanie liderek w dziedzinie nauki, a także przełamywanie stereotypów płciowych. – Możemy i musimy zrobić więcej, by wyrównać szanse – dodaje Guterres.
