Nauki przyrodnicze [2024-12-11]

Pierwszy Polak z Medalem Martina

— Redakcja

Profesor Bogusław Buszewski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu otrzymał prestiżowy Medal Martina, najwyższe wyróżnienie przyznawane przez The Chromatographic Society. To pierwszy Polak uhonorowany w ten sposób przez brytyjskie Towarzystwo Chromatograficzne.

ChromSoc jest brytyjską organizacją założoną w 1956 roku. Jej ideą jest promocja wiedzy na temat wszystkich aspektów chromatografii i powiązanych technik separacji związków chemicznych. Przyznawany przez Towarzystwo medal nosi imię profesora Archera Martina, angielskiego chemika i absolwenta Uniwersytetu Cambridge, który wraz z Richardem Syngem otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w 1952 r. za przełomowe prace nad chromatografią podziałową. Medal Martina wręczany jest od 1978 roku. Prof. Buszewski otrzymał go za swój znaczący wkład w rozwój wielu dyscyplin, w szczególności w lepsze zrozumienie kinetyki absorpcji metali, analizę lotnych związków organicznych i techniki analizy środowiskowej. Laureat jest specjalistą z zakresu chemii analitycznej i chemii środowiska oraz twórcą polskiej szkoły chromatografii.

Bycie docenionym przez tak znamienite gremium to bardzo ważne wyróżnienie. Znalazłem się na liście moich mistrzów i kolegów, z którymi współpracowałem i z którymi tworzyłem zręby nowoczesnych rozwiązań dla potrzeb nauk separacyjnych - powiedział prof. Buszewski, komentując swoją nagrodę.

Laureat w swoim przemówieniu nawiązał do spuścizny swoich poprzedników i prekursorów dyscypliny: Mikhaila Tswietta, który wprowadził do światowej literatury termin chromatografia oraz Waltera Nernsta, laureata Nagrody Nobla z 1920 roku, który stworzył podstawy procesu podziału. Obaj naukowcy byli związani z Polską.

Prof. dr hab. Bogusław Buszewski jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie pracował od 1994 roku. W 2002 roku objął Katedrę Chemii Środowiska i Bioanalityki. Odbył wiele zagranicznych staży naukowych, m.in. na Uniwersytecie w Tybindze (w latach 1989-1992 jako stypendysta Fundacji Alexandra von Humboldta), na Stanowym Uniwersytecie w Kent (w latach 1992-1994) oraz w licznych ośrodkach akademickich Chin, Japonii, Australii, Południowej Afryki, Brazylii i Europy. Sprawował funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Chemicznego oraz Societas Humboldtiana Polonorum i prezydenta European Society for Separation Science. Jest przewodniczącym Kapituły Europejskiej Nagrody Nernsta-Tswetta.

Prof. Buszewski jest laureatem licznych nagród i wyróżnień krajowych oraz międzynarodowych, w tym doktorem honoris causa Uniwersytetu Św. Cyryla i Metodego w Trnawie (2013), Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie (2017), Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (2017), Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (2018), Politechniki Poznańskiej (2024) i Politechniki Łódzkiej (2024). W 2022 roku otrzymał Nagrodę i Medal im. prof. Romana Kaliszana. Należy do grona najczęściej cytowanych polskich chemików.