Nauki ścisłe [2022-02-02]

Przez EXPO do gwiazd

— Redakcja

"Understanding the Universe" to tytuł kujawsko-pomorskiej ekspozycji, którą przez tydzień będzie można oglądać w polskim pawilonie na Expo 2020 w Dubaju. Jej autorami są Jan Świerkowski, absolwent astronomii i Ambasador UMK oraz Instytut B61 - świetnie znani m.in. odbiorcom Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki.

Światowa Wystawa Expo 2020 odbywa się pod hasłem "Łącząc umysły, tworzymy przyszłość", a polski pawilon prezentuje krajowy sektor kreatywny inspirowany naturą. Instytut B61, kolektyw artystyczny założony przez Jana Świerkowskiego, stworzył ekspozycję "Understanding the Universe", która prezentuje Kujawy i Pomorze.

Żyjemy pod wspólnym niebem, a gwiazdy dla wszystkich ludzi na świecie wyglądają tak samo. Zdecydowaliśmy więc, że punktem wyjścia dla wystawy, która promuje nasz region, jest Kosmos – wyjaśnia Jan Świerkowski, artysta i futurolog, kurator sztuki, absolwent astronomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Wystawa odwołuje się do naukowych osiągnięć województwa kujawsko-pomorskiego. W unikatowy sposób, który łączy sztukę i naukę, artyści zachęcają gości Expo 2020 do inwestowania w region. Wśród eksponatów nie zabrakło instalacji przedstawiającej twarz Mikołaja Kopernika oraz eksponatu w formie kubika z kodami QR. Umożliwia on zwiedzającym odkrywanie biblioteki multimediów, prezentując osiągnięcia, rozwój technologiczny, ważne postaci i ambasadorów regionu. Pojawiła się także instalacja nawiązująca do pierwszej planety poza układem słonecznym, którą ponad trzydzieści lat temu odkrył toruński astronom profesor Aleksander Wolszczan.

Uwagę przykuwają także projekty regionalnych skafandrów astronautów, które Instytut B61 przygotował we współpracy z tandemem modowym RAD DUET. Tu także silne są wątki naukowe. Kwiaty z włocławskiego fajansu wykorzystane w projekcie strojów służą jako panele słoneczne z opcją fotosyntezy. Hełm prezentowany na wystawie nawiązuje do odkrycia Jana Czochralskiego, genialnego chemika urodzonego pod Bydgoszczą i wykorzystuje kryształy jako półprzewodniki chroniące podróżnych przed próżnią. – W ten sposób pokazujemy potencjał naukowy regionu, w którym - tak samo jak w czasach Mikołaja Kopernika – dokonuje się rewolucyjnych odkryć mających potencjał, by zmieniać świat - mówią pomysłodawcy i twórcy wystawy.

Instytut B61 zajmuje się również popularyzacją nauki. Dotychczas powstały m.in. multimedialna instalacja, która pozwala zrozumieć proces życia gwiazdy i nie wymaga obsługi ze strony człowieka oraz laboratorium mgławic międzyplanetarnych. Technologie, które powstają pod okiem Jana Świerkowskiego, są wykorzystywane w galeriach, muzeach, centrach nauki i przez instytucje branży eventowej. Część z nich została wykorzystana przy tworzeniu wystawy w Dubaju.

Instytut B61 zasłynął realizacją spektakularnych widowisk śmiało łączących naukową narrację z artystyczną oprawą. Oglądać je można było m.in. podczas trzech edycji Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki: w 2010 r. prezentowany był spektakl "Endoskopia", w 2011 – "Czas retencji", w 2012 – "Antylopa".

Formacja zajmuje się także opracowywaniem nowych technologii do popularyzacji nauki. Dotychczas powstały m.in. multimedialna instalacja, która pozwala zrozumieć proces życia gwiazdy i nie wymaga obsługi ze strony człowieka, laboratorium mgławic międzyplanetarnych – multimedialna instalacja astronomiczna z dodatkiem jadalnej waty cukrowej czy qubik do robienia QR kodów, który jest substytutem audio przewodników stosowanych w muzeach i galeriach.

Polski pawilon na Expo został wyróżniony jako jeden z najbardziej spektakularnych przez "The National" w Zjednoczonych Emiratach Arabskich i cieszy się niesłabnącą popularnością wśród odwiedzających. Ekspozycja regionalna ziemi Kujaw i Pomorza będzie w nim dostępna dla odwiedzających od 3 do 9 lutego 2022 roku.