Urodziny Kopernika z noblistami
W przyszłym roku przypada 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika – program obchodów jest wyjątkowo bogaty. Imprezy sportowe, kulturalne i naukowe liczyć możemy w dziesiątkach. Centralną z nich będzie Światowy Kongres Kopernikański, który uświetnią wykłady laureatów Nagród Nobla.
Wybitny astronom, twórca teorii heliocentrycznej, matematyk, prawnik, lekarz, ekonomista, teolog – Mikołaj Kopernik był wszechstronnie wykształcony, posiadał wiedzę i umiejętności z wielu dziedzin nauki i życia. Nic więc dziwnego, że planowany jubileusz jego 550. urodzin będzie równie różnorodny. Przygotowania do Roku Kopernikańskiego trwają już od dwóch lat. Imprez o charakterze kulturalnym, sportowym i naukowym, mniejszych i większych, dla mieszkańców i gości miasta oraz regionu udało się zaplanować już kilkadziesiąt.
- Takie rocznice muszą powodować naszą atencję, uczczenie urodzin Kopernika powinno więc być uroczyste i dostojne. W prace nad jubileuszem zaangażowały się zarówno władze miejskie, wojewódzkie, jak i duchowne oraz oczywiście Uniwersytetu Mikołaja Kopernika – mówi prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, dyrektor Centrum Badań Kopernikańskich UMK. – Rocznica szczególnie celebrowana będzie w Toruniu – tu przecież Kopernik spędził swoje dzieciństwo i wczesną młodość.
W planach jest m.in. posadzenie 550 drzew i rabat z konwaliami, wystawy, spektakle teatralne i widowiska plenerowe, konkursy oraz zawody sportowe. Część cyklicznie odbywających się imprez będzie nawiązywało w 2023 r. do postaci Kopernika, m.in. Bella Skyway Festival. Okazją do promocji dokonań wielkiego astronoma i jego związków z naszym regionem będzie odbywający się w przyszłym roku w Toruniu 43. Międzynarodowy Zjazd Miast Nowej Hanzy. Władze marszałkowskie zaś pracują nad otwarciem Szlaku Kopernikowskiego, który wiódł będzie przez trzy województwa: kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie oraz pomorskie.
Nauka na pierwszym miejscu
To jednak nauka i wydarzenia o charakterze naukowym będą wiodły prym w Roku Kopernikańskim.
- To na barkach rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika spoczywa największy ciężar organizacji wydarzeń naukowych, które mają pokazać blask i jasność osiągnięć Mikołaja Kopernika – mówi Michał Zaleski, prezydent Torunia.
Mikołaj Kopernik to przede wszystkim uczony i jako takiego chcemy go pokazać. Dlatego wspólnie z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie oraz Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie oraz Polską Akademią Nauk organizujemy Światowy Kongres Kopernikański. Będzie to centralne wydarzenie naukowe Roku Kopernikańskiego – mówi prof. dr hab. Andrzej Sokala, rektor UMK. - Kongres będzie miał charakter "kroczący" – zacznie się dokładnie 19 lutego, w dzień urodzin wielkiego astronoma, w Toruniu. W maju obrady przeniosą się do Krakowa, czerwcową część Kongresu zaplanowano w Olsztynie, a następnie wrócimy do Torunia, gdzie 15 września zaplanowaliśmy jego finał.
Rektor Sokala zapewnia, że organizacja Kongresu jest już dopięta na ostatni guzik. Wybitni naukowcy z całego świata deklarują chęć udziału, znany jest także terminarz spotkań i obrad.
- Mikołaj Kopernik miał wiele talentów, umiejętności oraz wszechstronne wykształcenie, dlatego obrady plenarne zostaną podzielone na panele tematyczne. W Toruniu zajmiemy się problematyką astronomiczną oraz medyczną, w Krakowie ekonomiczną, zaś część olsztyńska zostanie poświęcona Kopernikowi jako człowiekowi, zwłaszcza człowiekowi kościoła – mówi prof. Sokala.
Rektor potwierdził, że wykład inaugurujący Kongres wygłosi w Toruniu Phillip James Edwin Peebles, laureat Nagrody Nobla w 2019 r. w dziedzinie fizyki za teoretyczne odkrycia w kosmologii fizycznej.
Ten kanadyjski uczony uważany jest za jednego z najważniejszych kosmologów drugiej połowy XX w. To dzięki jego pracy teoretycznej udało się przekształcić kosmologię w naukowo rozwiniętą dyscyplinę. Peebles zajmował się m.in. Wielkim Wybuchem, tajemnicami ciemnej materii oraz powstawaniem struktur we Wszechświecie.
Wszystko wskazuje też na to, że wykład zamykający Kongres również wygłosi noblista. Który? To na razie pozostaje jeszcze tajemnicą.
Warto też dodać, że Kongresowi towarzyszyć będzie szereg wydarzeń o charakterze kulturalnym. 4 września zaplanowano koncert Filipa Lynowa, Rosjanina, laureata XI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Paderewskiego.
Przypomnijmy, że dokładnie w rocznicę - 19 lutego 2023 r., w budynku na terenie nieruchomości awaryjnego ujęcia wody podziemnej "Nowe Bielany" swoją działalność zainauguruje Kopernikański Ośrodek Integracji. Ma być to miejsce otwarte dla wszystkich - zarówno dla osób tworzących wspólnotą akademicką, jak i dla mieszkańców i mieszkanek Torunia i okolic.
W planach jest utworzenie tam m.in. galerii sztuki, kafeterii, żywego muzeum przedmiotów użytkowych, czytelni, miejsca "wyciszenia" oraz zagospodarowanie terenów otaczających budynek. W Ośrodku odbywać się będą spotkania, szkolenia i treningi. Ma być on także siedzibą pełnomocników rektora ds. równego traktowania, ds. bezpieczeństwa, rzecznika akademickiego oraz Poradni Studenckich YUFE.