Życie kampusu [2025-09-10]

W stronę modernistycznego dziedzictwa

— Redakcja

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu jest współorganizatorem regionalnych Europejskich Dni Dziedzictwa 2025, które odbędą się 13-14 oraz 20-21 września. Wśród planowanych inicjatyw znajdują się m.in. spacer po kampusie uniwersyteckim, gra terenowa, zwiedzanie Kopernikańskiego Ośrodka Integracji oraz budynku radioastronomii w Piwnicach.

Europejskie Dni Dziedzictwa to cykliczna inicjatywa Narodowego Instytutu Dziedzictwa, dzięki której w wielu europejskich miejscowościach mieszkańcy mogą bezpłatnie zwiedzić najciekawsze zabytki w swojej okolicy i skorzystać z różnorodnych wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Głównymi celami przedsięwzięcia są edukacja historyczna, promowanie różnorodności regionalnego dziedzictwa oraz propagowanie dialogu międzykulturowego. To okazja, by odwiedzić miejsca, które nie zawsze są dostępne dla gości lub do których wstęp na co dzień wiąże się z opłatami. Współorganizatorami regionalnych Europejskich Dni Dziedzictwa są Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy.

Toruński uniwersytet był gospodarzem inauguracji regionalnych obchodów EDD. Uroczystość odbyła się 13 września w Instytucie Psychologii UMK (ul. Gagarina 39). Budynek dawnej przychodni akademickiej, który jest częścią powstałego w latach 1967-1973 uniwersyteckiego kampusu, został wybrany nieprzypadkowo. Hasło tegorocznego święta EDD "W stronę architektury. Młode dziedzictwo" było impulsem do przedstawienia modernistycznych gmachów miasteczka akademickiego, które są jednymi z najmłodszych zabytków województwa kujawsko-pomorskiego. Wybudowany w stylu powojennego modernizmu kampus jest pierwszą tego typu realizacją w Polsce. W latach 90. XX wieku Międzynarodowe Stowarzyszenie Planistów i Urbanistów uznało projekt za najwybitniejsze dzieło późnego modernizmu w całej Europie Środkowej.

Podczas wydarzenia inaugurującego obchody Europejskich Dni Dziedzictwa został zaprezentowany film dokumentalny opowiadający o historii kampusu i jego architekturze. Głównym bohaterem specjalnie przygotowanego na tę okazję materiału jest prof. Konrad Kucza-Kuczyński, architekt i główny projektant budynku radioastronomii w Piwnicach, forum głównego, a także współautor Biblioteki Uniwersyteckiej i klubu "Od Nowa". Przygotowaniem filmu zajęła się Sekcja Kreatywna Działu Promocji i Komunikacji UMK.

Podczas inauguracji odbył się również koncert oraz finał XI Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego "Portret z kujawsko-pomorskim zabytkiem w tle". Zaprezentowany został także nowy przewodnik z serii "Kierunek Kujawsko-Pomorskie" poświęcony wybranym, zabytkowym polichromiom kościelnym z terenu województwa. Ponadto uczestnicy wydarzenia mieli okazję zobaczyć wystawę fotograficzną, która prezentuje malowidła zamieszczone w przewodniku.

Tego samego dnia o godz. 14:00 organizatorzy zapraszali do wspólnego zwiedzania budynku radioastronomii. Choć to miejsce w podtoruńskich Piwnicach kojarzone jest głównie działalnością naukową i wydarzeniami popularyzującymi wiedzę o wszechświecie, tym razem będzie to okazja to spojrzenia na ten obiekt jako ważne dzieło architektury.

Wszyscy, którzy chcieliby poznać historię Kopernikańskiego Ośrodka Integracji, mogą skorzystać z wycieczki "Od stacji pomp do miejsca integracji". Głównym tematem rozmów będzie budynek dawnej stacji pomp "Nowe Bielany", który przeszedł rewitalizację i w 2023 roku otwarto tam Kopernikański Ośrodek Integracji. Miejsce służy dziś integracji społeczności akademickiej, lokalnej i międzynarodowej, ale skrywa wiele zagadek. Uczestnicy dowiedzą się m.in. skąd wzięły się nazwy budynków Tolerancja, Współpraca i Integracja, co piszczy w wieży Muminków oraz czy w stacji pomp mieszkali ludzie. Spacer śladami historii kompleksu przy ul. Olszewskiego 16 odbędzie się dwukrotnie: 14 września o godz. 11:00 oraz 20 września o godz. 10:00. Zbiórka przed budynkiem Tolerancja.

Miłośnicy toruńskiego modernizmu będą mieli także okazję poznać kampus uniwersytecki od podszewki. 14 września o godz. 12:00 organizatorzy zapraszają na niecodzienny spacer śladem modernistycznej architektury i powojennego designu w miasteczku akademickim. Podczas wydarzenia uczestnicy będą mogli zajrzeć do wnętrz budynków, poznają kulisy ich powstania i przekonają się, dlaczego są wyjątkowymi przykładami młodego dziedzictwa. Wycieczka wyruszy sprzed Auli UMK (ul. Gagarina 11).

Okazją do poznania kampusu z nowej perspektywy i odkrywania jego tajemnic będzie także gra terenowa, która odbędzie się w sobotę 20 września o godz. 11:00. Podążając za wskazówkami i rozwiązując zagadki, uczestnicy poznają ciekawostki na temat toruńskiej uczelni. Finałem będzie odnalezienie kamienia węgielnego - symbolicznego punktu narodzin UMK. Na graczy, którzy podejmą wyzwanie, czekają nagrody. Liczba miejsc na wydarzenie jest ograniczona, obowiązują zapisy mailowe: gra.terenowa.umk@gmail.com. Zbiórka przed budynkiem rektoratu (ul. Gagarina 11).

Europejskie Dni Dziedzictwa w naszym regionie to nie tylko okazja do lepszego poznania historii architektury kampusu uniwersyteckiego. W bogatym programie wydarzeń nie zabrakło również koncertów, wystaw, wykładów i spacerów historycznych w 18 miejscowościach w województwie kujawsko-pomorskim. Więcej informacji o wydarzeniach w regionie można znaleźć w informatorze przygotowanym przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy oraz na stronie Europejskich Dni Dziedzictwa.