Zagadki na płytach
Cztery płyty szelakowe nagrane w języku koreańskim, które stanowią część kolekcji Biblioteki Uniwersyteckiej, zostały zbadane, przetłumaczone i opisane przez dr Monikę Lecińską-Ruchniewicz z Katedry Orientalistyki UMK. To, co znajduje się na nagraniach, było zagadką przez 25 lat.
W Bibliotece Uniwersyteckiej można znaleźć wiele fascynujących artefaktów, np. słynne oprawy z kolekcji Hohenzollernów i jeden z nielicznych w Polsce egzemplarzy pierwszego wydania najsłynniejszego dzieła Mikołaja Kopernika "De revolutionibus orbium coelestium". Od 1949 roku w uniwersyteckiej książnicy istnieje także Gabinet Muzyki (dziś funkcjonujący jako Gabinet Zbiorów Muzycznych), w którym początkowo gromadzono głównie rękopisy, stare druki muzyczne i wydawnictwa nutowe. Nową kategorię zbiorów – dokumentów dźwiękowych – zapoczątkował w 1958 roku zakup kolekcji płyt od Edwarda Kuczyńskiego, wileńskiego artysty, grafika i melomana. Od tamtej pory kolekcję stopniowo wzbogacano o płyty szybkoobrotowe z początku XX wieku, zwane też szelakowymi, analogowe oraz CD i DVD. Do płytoteki dobierane są przede wszystkim nagrania zaliczane do klasycznego kanonu w muzycznej interpretacji wybitnych artystów i zespołów. Ponadto gromadzone są również szeroko rozumiane polonica, reprezentatywne wydawnictwa obce, nagrania polskiej i zagranicznej muzyki rozrywkowej, a także nagrania z muzyką jazzową i ludową. Obecnie zbiory fonograficzne liczą ponad 13 tys. jednostek inwentarzowych.
W 2000 roku do księgozbioru Biblioteki Uniwersyteckiej trafiły pamiątki po zmarłym w Paryżu w 1997 roku Bronisławie Mazowieckim, księgarzu, bibliofilu i muzykologu. Wśród przekazanych archiwaliów znalazły się nagrania – to kolekcja 350 płyt szelakowych i winylowych, które reprezentują wszystkie znaczące ówczesne zagraniczne firmy fonograficzne, m.in. Gramophon, His Master's Voice i Odeon. W repertuarze znalazły się wykonania najwybitniejszych artystów przełomu XIX i XX wieku.
Pośród dźwiękowych specjałów znalazły się cztery płyty szelakowe, odtwarzane z szybkością 78 obrotów na minutę, które do 2024 roku nie były opracowane ze względu na nieznajomość języka koreańskiego, w którym zostały nagrane i wydane. Zagadkę związaną z zawartością tych płyt rozwiązała dr Monika Lecińska-Ruchniewicz z Katedry Orientalistyki Instytutu Literaturoznawstwa UMK.
Każda płyta zawiera dwa nagrania zarejestrowane osobno na każdej ze stron, co było charakterystyczne dla nagrań na płytach szelakowych. Na czterech płytach szybkoobrotowych zostały utrwalone północnokoreańskie pieśni ludowe i pieśni narodowo-patriotyczne na głos solo lub duet z Orkiestrą Koreańskiej Armii Ludowej lub sekcji muzyki instrumentalnej Narodowego Teatru Sztuki. Jedna z płyt (o sygnaturze 3443) to prawdziwe cymelium – na krążku został nagrany "Hymn Korei Północnej" skomponowany przez Kim Won-gyun do tekstu Pak Seyŏng oraz "Pieśń o generale Kim Ir Senie" skomponowana także przez Kim Won-gyun z tekstem Ri Ch'an w interpretacji Chóru i Orkiestry Narodowego Teatru Sztuki. Płyty zostały wydane przez Choson Records (Północnokoreańskie Studio Nagrań), a nagrane w Pjongjangu w Narodowym Studio Nagrań Munhwa Sonjon Som Records. Niestety nie udało się dokładnie ustalić roku wydania płyt; na podstawie działalności koreańskiej wytwórni Choson Records z dużym prawdopodobieństwem można jedynie stwierdzić, że nagrań dokonano w latach 50. XX wieku.
Informacje na temat kolekcji fonograficznej przygotowała Ilona Lewandowska z Biblioteki Uniwersyteckiej.