Portal informacyjny
Humanistyka i sztuka
Zasłużeni dla kultury
Trzech pracowników Wydziału Sztuk Pięknych UMK: prof. dr hab. Dariusz Markowski, dr Maciej Prarat i prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz zostało odznaczonych Medalami "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Odznaczenie nadawane jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego osobom i instytucjom wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.
Prof. dr hab. Dariusz Markowski został odznaczony srebrnym medalem, a dr Maciej Pratat brązowym podczas jubileuszowego XX Walnego Zjazdu Delegatów Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków w Toruniu. Wyróżnienia pracownikom Wydziału Sztuk Pięknych wręczyła dr Katarzyna Pałubska, dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz otrzymał srebrny medal podczas otwarcia wystawy "Polscy artyści-malarze-żołnierze w Egipcie 1941-1946" w Muzeum Sztuk Pięknych w Aleksandrii. To kolejne odznaczenie prof. Sienkiewicza medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Poprzedni, brązowy medal, otrzymał 25 września 2014 r. podczas otwarcia VII Forum Kultury Regionu Warmii i Mazur "…są solą tej ziemi" w Olsztynie.
Prof. dr hab. Dariusz Markowski – konserwator dzieł sztuki, kierownik Katedry Konserwacji-Restauracji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej UMK, studiował na Wydziale Chemii Inżynierskiej Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy (obecnie Politechnika Bydgoska) oraz na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W jego dorobku konserwatorskim obok konserwacji polichromii ściennych, ołtarzy, w tym gotyckich i rzeźb polichromowanych, ogromną większość stanowią obrazy sztalugowe (ponad 500 z muzeów, kościołów i zbiorów prywatnych, zarówno w kraju, jak i za granicą) w tym prace tak wybitnych artystów, jak Dürer, Tycjan, Guido Reni, Rubens, Jan Matejko, Jacek Malczewski, Olga Boznańska, Leon Wyczółkowski. Na uwagę zasługuje również konserwacja obrazów wielkoformatowych, w tym obrazów: "Woły w zaprzęgu" Jana Styki, będącego jednym z fragmentów pociętej "Panoramy siedmiogrodzkiej"; "Klif Orłowski" Mariana Mokwy czy dwustronnego obrazu wielkoformatowego Andrzeja Wróblewskiego "Dworzec na Ziemiach Odzyskanych" (na odwrocie "Treść uczuciowa rewolucji") z Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Szczególne miejsce w dorobku prof. Markowskiego zajmują ekspertyzy i opinie konserwatorskie dotyczące autentyczności dzieł sztuki wykonywane dla osób prywatnych i instytucji państwowych (sądy, prokuratura), jak również domów aukcyjnych. Zajmuje się także aspektem prawnym rynku sztuki i odpowiedzialnością ekspertów. Pełni funkcję biegłego sądowego w zakresie badań techniki, technologii i konserwacji dzieł sztuki, uczestnicząc w postępowaniach dotyczących autentyczności dzieł sztuki (m.in. odnalezionego obrazu Claude'a Monet "Plaża w Pourville" z Muzeum Narodowego w Poznaniu, czy odnalezionych zaginionych podczas II wojny światowej obrazów: pastelu Teodora Axentowicza "Kobieta w pawich piórach" z Zachęty i gotyckiego obrazu tablicowego "Męczeństwo św. Filipa" z Muzeum we Wrocławiu).
Autor 4 książek i ponad 80 artykułów w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz szeregu prac konserwatorsko-restauratorskich, opinii konserwatorskich, projektów i programów konserwatorskich, analiz badawczych, ekspertyz autentyczności dzieł sztuki, badań techniki i technologii dzieł sztuki. Wyróżniony przez Rektora UMK w roku akademickim 1994-1995 za działalność organizatorską. Otrzymał również Złotą Odznakę "Za opiekę nad zabytkami" Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011); Medal Komisji Edukacji Narodowej (2013); indywidualne wyróżnienie Rektora UMK za osiągnięcia w dziedzinie naukowo-badawczej (2017); medal srebrny za długoletnią służbę Prezydenta RP (2020).
Dr Maciej Prarat - konserwator zabytków architektury, zabytkoznawca. Absolwent kierunku ochrona dóbr kultury o specjalności konserwatorskiej (2001-2006) oraz studiów doktoranckich (2006-2010) na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 2008-2012 pracownik Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Od 2010 r. jest zatrudniony w Katedrze Konserwatorstwa UMK. Prowadzi zajęcia dydaktyczne na kierunkach ochrona dóbr kultury, konserwacja i restauracja dzieł sztuki oraz na podyplomowych studiach z konserwacji zabytków architektury Uniwersytetu w Toruniu oraz Politechnice Krakowskiej.
Jest członkiem zespołu badawczego The Interdisciplinary Team for Research, Conservation and Restoration of the Cultural Heritage at Nicolaus Copernicus University (InTeR-CoRe CH NCU). W latach 2014-2022 pełnił funkcję prezesa toruńskiego oddziału Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, zaś w latach 2018-2022 - członka Zarządu Głównego.
Obszar jego zainteresowań badawczych koncentruje się wokół historii architektury i technik budownictwa oraz problematyki konserwatorskiej zabytków architektury. Jest autorem i współautorem wielu badań architektonicznych konstrukcji drewnianych i ceglanych w Polsce. Autor koncepcji Olenderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce. Rzeczoznawca Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków w zakresie badań architektonicznych oraz konserwacji i rewaloryzacji zabytków architektury i budownictwa. Od 2021 r. członek Głównej Komisji Konserwatorskiej przy Generalnym Konserwatorze Zabytków.
Prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz - historyk sztuki, krytyk sztuki i kurator. Specjalista w zakresie historii sztuki i kultury polskiej na emigracji. Kierownik Katedry Historii Sztuki XX wieku w Europie Środkowej i na Emigracji na Wydziale Sztuk Pięknych UMK (w latach 2010-2019 Zakładu Historii Sztuki i Kultury Polskiej na Emigracji). Po ukończeniu studiów historii sztuki w Instytucie Historii Sztuki KUL 1 października 1987 rozpoczął pracę w charakterze asystenta w Zakładzie Historii Sztuki Kościelnej KUL. W roku akademickim 1988/1989 pełnił funkcję kuratora Muzeum Uniwersyteckiego KUL. W 1992 roku uzyskał stopień doktora z zakresu historii sztuki na podstawie rozprawy doktorskiej pt. "Marian Bohusz-Szyszko 1901–1995, życie i twórczość", obronionej pod kierunkiem prof. dr. hab. Tadeusza Chrzanowskiego na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL. W październiku 1998 roku (po wcześniejszych semestralnych pobytach w Uniwersytecie w Pawii i w Uniwersytecie Sacro Cuore w Mediolanie) otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego z zakresu historii sztuki na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. "Attilio Alfieri a malarstwo włoskie XX wieku" oraz dorobku naukowego. Od październiku 2000 roku kierował Katedrą Kultury Artystycznej w Instytucie Historii Sztuki KUL. W kwietniu 2003 roku zatrudniony na stanowisku profesora w Instytucie Historii Sztuki KUL. 1 października 2009 roku podjął pracę w Katedrze Historii Sztuki i Kultury Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Od 1989 roku zainteresowania badawcze oraz publikacyjne prof. Sienkiewicza dotyczą zagadnień związanych z kulturą artystyczną w obrębie XX- i XXI-wiecznej polskiej i europejskiej sztuki nowoczesnej, zwłaszcza polskiej sztuki i polskiego życia artystycznego na emigracji. Głównym obszarem jego zainteresowań jest polska diaspora artystyczna na terenie Wielkiej Brytanii - przede wszystkim twórczość plastyczna malarzy, rzeźbiarzy i grafików tzw. polskiego Londynu. Na początku lat 90. obszar badawczy związany z polską emigracją artystyczną prof. Sienkiewicz poszerzył m.in. o Włochy, Australię, kraje Bliskiego i Środkowego Wschodu (a szczególnie Liban), a w ostatnich latach również o twórczość artystów polskiego pochodzenia na Litwie, w Egipcie i w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Dorobek naukowy prof. Sienkiewicza za lata 1987–2021 liczy ponad 250 pozycji, w tym ponad 40 książek (autorskich, współautorskich, redagowanych, współredagowanych) i kilkanaście redakcji serii wydawniczych.
Prof. J.W. Sienkiewicz jest członkiem kilkunastu polskich i międzynarodowych towarzystw, stowarzyszeń, organizacji naukowych, rad muzealnych, redakcji i rad programowych czasopism naukowych. W latach 2012-2017 kierował grantem Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, pt. "Inwentaryzacja i opracowanie spuścizn archiwalnych i kolekcji dzieł sztuki polskich artystów w Wielkiej Brytanii w XX wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu – Kolekcja Archiwum Emigracji i Muzeum Uniwersyteckiego", zrealizowanym w Bibliotece Uniwersyteckiej UMK.
Od 2018 roku kieruje projektem badawczo-publikacyjnym Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA pt. "Słownik polskich artystów na emigracji od XIX do XXI wieku". W 2017 roku na podstawie książek prof. Sienkiewicza zrealizowany został film pt. "Artyści Andersa" w reżyserii Rafała Brylla.
