Portal informacyjny
Nauki przyrodnicze
Arktyczny grant
Dr hab. Ireneusz Sobota, prof. UMK, kierownik Stacji Polarnej UMK na Spitsbergenie, wraz z naukowcami z Polski i Norwegii otrzymał finansowanie na projekt CRIOS Cryosphere Integrated Observatory Network on Svalbard. Grant w wysokości 1 mln 271 tys. 625 euro zostanie przeznaczony na wspólne badania naukowe na Svalbardzie.
Projekt CRIOS skupia się głównie na budowie automatycznej sieci pomiarowej na lodowcach Svalbardu. Kluczowym elementem sieci obserwatorium będzie przesyłanie danych w czasie rzeczywistym do otwartych repozytoriów, zgodnie z zasadami FAIR, dla badaczy i decydentów. Ważnym elementem projektu będzie wyposażenie w najnowocześniejsze technologie monitorowania kriosfery wszystkich infrastruktur badawczych prowadzonych przez polskie jednostki naukowe: Stacji Polarnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Stacji Polarnej Uniwersytetu Wrocławskiego im. Stanisława Baranowskiego na Spitsbergenie, Stacji Polarnej UAM, Stacji Polarnej Calypsobyen UMCS.
Przyspieszenie arktycznego ocieplenia powoduje znaczne zmiany w kriosferze Svalbardu (szybsze topnienie lodowców, topnienie wieloletniej zmarzliny, zmiany początku okresu topnienia i roztopów zimowych) oraz stymuluje szybszą wymianę energii między atmosferą, kriosferą i oceanem. Zaobserwowane fluktuacje mierzonych parametrów meteorologicznych wskazują na regionalne i lokalne różnice w ociepleniu klimatu i dlatego monitorowanie reakcji środowiska musi odbywać się w wielu miejscach na Svalbardzie. Rozmieszczenie stacji i stanowisk obserwacji długoterminowych instytucji polskich i norweskich wzdłuż całego zachodniego wybrzeża Spitsbergenu daje szansę na lepszą kwantyfikację obserwowanych zmian i ich głębsze zrozumienie.
Oprócz Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMK w projekt zaangażowane są również Uniwersytet Śląski w Katowicach; Polska Akademia Nauk; Uniwersytet Wrocławski; Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Politechnika Warszawska; Norwegian Polar Institute; University Centre in Svalbard; Norwegian Meteorological Institute; SIOS Svalbard AS, Svalbard Integrated Arctic Earth Observing System – Knowledge Centre.
