Portal informacyjny
Humanistyka i sztuka
Październik z filozofią
W październiku "Pogawędnik filozoficzny" zaowocował trzema nowymi odcinkami podcastu. Dr hab. Marcin Zdrenka, prof. UMK i prof. dr hab. Adam Grzeliński z Instytutu Filozofii zapraszają na rozważania o metafizyce, sarmatyzmie i filozofii odsyłanej do lamusa.
Fundamentem rozważań filozoficznych pierwszego październikowego odcinka jest metafizyka. Punktem wyjścia jest w tym przypadku myśl Arystotelesa, który z jednej strony określa metafizykę jako naukę badającą byt jako taki wskazując, że dziedzina ta ma charakter jak najbardziej ogólny. Oznaczałoby to, że stanowi fundament, naukę pierwszą. Z drugiej strony arystotelesowska metafizyka ma swój odrębny przedmiot badań, jakim jest Bóg, co nie tyle sytuuje ją ponad, ale obok innych nauk. – Zgoda – mówi prof. Grzeliński. – Wszystko to brzmi dość abstrakcyjnie i nieprzystępnie; bardzo technicznie. A przecież, jak wspomniałem, metafizyka wyrasta z namysłu nad codziennymi intuicjami – konkluduje. Dlatego w dalszej części podcastu nie mogło zabraknąć przełożenia teorii na kota Tobiasza. W roli kota Tobiasza, specjalisty od metafizyki, wystąpił Ryszard Grzeliński.
Kolejny odcinek jest opowiastką o lamusie, a raczej metaforze "odłożyć do lamusa", którą można się posłużyć mówiąc m.in. o pozornie przestarzałych ideach filozoficznych lub zjawiskach kulturowych. Bezpośrednią inspiracją do podjęcia takiego tematu była decyzja kapituły Nagrody Literackiej Nike o wyróżnieniu Jerzego Jarniewicza za poetycki tomik "Mondo Cane". W odcinku prof. Zdrenka prezentuje jednak wiersz Antoniego Słonimskiego pt. "Lamus" i mierzy się z jego interpretacją.
W odcinku dotyczącym sarmatyzmu i jego "długiego trwania" gościem jest dr hab. Paweł Bohuszewicz, prof. UMK z Instytutu Literaturoznawstwa UMK. Rozmówcy poruszają nie tylko kwestie historyczne, ale również te bardziej aktualne, dotyczące zjawisk w literaturze, kulturze, a nawet współczesnej scenie politycznej. Prof. Bohuszewicz opowiada o obrazach, które pojawiają się w głowach na myśl o sarmatyzmie: kreacja sienkiewiczowskiego Zagłoby, opilstwo i obżarstwo szlachty oraz przywiązanie do tradycji. Czy w rzeczywistości sarmatyzm nie jest jednak tylko konceptem?
Wszystkich dotychczas opublikowanych odcinków podcastu "Pogawędnik filozoficzny" można odsłuchać na stronie https://pogawednik_filozoficzny.buzzsprout.com oraz w popularnych serwisach podcastowych: Apple Podcasts, Spotify, Stitcher, Overcast, Pocket Cast, Castro, Castbox, Podchaser.
